Belasting betalen, ceremoniële rol voor de koning, of zelfs een republiek op termijn? Wat willen de partijen met het Koninklijk Huis? Sommige partijen houden zich over de monarchie op de vlakte, andere hebben hun standpunt opgenomen in hun programma voor 2021-2025. Vorsten heeft een groot aantal standpunten verzameld, gebaseerd op de informatie die de partijen (op alfabetische volgorde) delen op hun websites, in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart.
Bij1: monarchie afschaffen
Uit het verkiezingsprogramma: ‘We schaffen de monarchie, een eeuwenoud symbool van ongelijkwaardigheid en bovendien een grote kostenpost, af: Nederland wordt een republiek met een president. We onteigenen het (uit koloniale tijden stammende) kapitaal van de koninklijke familie en gebruiken dit geld voor rechtsherstel voor de voormalige koloniën en de Indische gemeenschap.’ Bron: bij1.org
CDA: trots op Oranjemonarchie
‘Nederland is een moderne democratie met een moderne monarchie. Wij zijn trots op onze Oranjemonarchie. De huidige staatsrechtelijke verhoudingen willen we graag zo houden. Nationale feestdagen als Koningsdag en de viering van 4 en 5 mei zijn van bijzondere betekenis, omdat ze zorgen voor een gevoel van nationale saamhorigheid.’ Bron: cda.nl
D66: belastingplicht voor de koning
‘D66 wil de ceremoniële waarde van het koningschap behouden, maar ziet geen waarde in de politieke rol die de koning nog steeds bij wet vervult. Daarnaast zou het voor het draagvlak voor het koningshuis goed zijn als het inkomen van de koning wordt bijgesteld en de koning, net als andere Nederlanders, belasting en sociale premies betaalt.’ Bron en meer informatie: d66.nl
GroenLinks: van ceremonieel naar republiek
‘GroenLinks wil dat Nederland op termijn een republiek wordt. Tot die tijd moet de rol van de Koning zoveel mogelijk beperkt worden tot een ceremoniële rol. De partij wil ook dat leden van het koningshui,s net als alle andere Nederlanders, gewoon belasting betalen.’ Bron: groenlinks.nl
Partij voor de Dieren: jacht niet meer van belastinggeld
‘De Partij voor de Dieren is voorstander van modernisering van het koningschap, waarbij de rol van de Koning beperkt wordt tot een ceremonieel koningschap. De Koning vertegenwoordigt Nederland, maar hij heeft geen politieke rol, dus ook niet in de kabinetsformatie. Ook het voorzitterschap van de Raad van State past niet bij een ceremonieel koningschap. We zetten bovendien vraagtekens bij de hoogte van de rijksuitgaven ten bate van het koningshuis. Het budget van het Koninklijk Huis zal aanzienlijk moeten worden verlaagd: staatstoelages moeten worden beperkt tot de Koning en de troonopvolger. Bovendien moeten leden van het Koninklijk Huis net als iedere Nederlander belasting betalen, zoals de grondwet ook voorschrijft. Verder moet het koninklijk jachtdepartement, betaald van belastinggeld, worden opgeheven. Het kan niet zo zijn dat 97% van de Nederlanders tegen de jacht is, terwijl leden van het Koninklijk Huis nog steeds fanatiek jagen. Want ook privéactiviteiten van leden van het Koninklijk Huis moeten stroken met de voorbeeldfunctie en verbindende functie die zij hebben. Majesteitsschennis moet geschrapt worden uit de wet. Tenslotte is de PvdD geen voorstander van erfopvolging bij overheidsfuncties, en in het bijzonder niet van aangetrouwd koningschap.’ Bron: partijvoordedieren.nl
PVV: lager budget en belasting betalen
Uit het verkiezingsprogramma: ‘Koningshuis belastingplichtig en verlaging bijdrage aan Koningshuis met 20%’ Bron: pvv.nl
SGP: grotere rol voor de koning
‘Het koningschap dat in Nederland onlosmakelijk verbonden is aan het Huis van Oranje-Nassau, heeft een duidelijke meerwaarde. Koning Willem-Alexander staat boven de partijen, zorgt voor continuïteit in het staatsbestuur en representeert met de andere Oranjes ons land in het buitenland. De SGP ziet ernaar uit dat het staatshoofd naast ceremoniële taken ook weer bij bijvoorbeeld de kabinetsformatie betrokken is.’ Bron: sgp.nl
SP: gekozen staatshoofd
‘Een monarchie in een democratie is niet logisch. Wij vinden dat elke politieke ambtsdrager, dus ook het staatshoofd, gekozen zou moeten worden. Het huidige staatshoofd moet vooral een ceremoniële functie hebben, als symbool en vertegenwoordiger van Nederland. Daar passen geen politieke functies bij, de Koning hoeft geen lid te zijn van de regering. De leden van het Koninklijk Huis moeten voortaan ook gewoon belasting gaan betalen, net als iedereen. De bijzonder riante vergoedingen voor het Koninklijk Huis kunnen een stuk lager worden. Een koningshuis kost geld, maar het persoonlijke inkomen van de Koning en de andere leden van het Koninklijk Huis hoeft niet hoger te zijn dan dat van de minister-president.’ Bron: sp.nl
VVD: koningshuis verbindt Nederlanders
‘Het koningshuis bindt Nederlanders en versterkt de eenheid in onze samenleving. Daarom vinden wij de constitutionele monarchie de beste staatsvorm voor Nederland. Wij zien geen reden hier iets aan te veranderen, omdat de Koning niet betrokken is bij de politieke besluitvorming.’ Bron: vvd.nl
