We blijven het lastig vinden. Sinds 2013 noemen we haar prinses, maar in vele gedachten en harten blijft ze koningin: ze is immers 33 jaar staatshoofd van Nederland geweest. En ze viert op 31 januari haar tachtigste verjaardag, waardoor meerdere generaties niet beter weten dan dat er in Nederland altijd een Beatrix is geweest. Eerst een prinses, toen een koningin en nu weer een prinses.
Ik vind haar een rolmodel. Ze is er voor iedereen, en staat meer dan haar mannetje. Ze heeft haar zware taak fantastisch vervuld en heeft al dat harde werken kunnen combineren met een jong gezin. Maar ze is ook een rolmodel voor mij nu ze is wie ze nu is. Ze heeft een stapje teruggedaan, maar zet zich tot op de dag van vandaag nog altijd in voor het vaderland. Belangrijke thema’s als kunst, cultuur, vrijheid en Europa kunnen nog steeds op haar aandacht rekenen. Gelukkig heeft ze meer dan ooit tijd voor haar kinderen en kleinkinderen. Ze kan ontspannen want haar zoon doet het goed. Als een trotse moeder ziet ze op Prinsjesdag de koning met haar schoondochter Máxima voorbijrijden in de Glazen Koets.
En toch denk ik soms ook aan de Beatrix die nu alleen op Drakensteyn woont. De plek waar zij zulke gelukkige jaren heeft beleefd met haar Claus en drie zonen. Van prins Claus en prins Friso heeft ze te vroeg afscheid moeten nemen. Haar echtgenoot kwakkelde al jaren met zijn gezondheid en prins Friso werd te jong uit het leven gerukt nadat hij in coma was geraakt na zijn ongeluk in de Oostenrijkse sneeuw. Nu woont ze alleen, op een steenworp afstand van het graf van haar zoon. Het huis is aangepast aan deze tijd, maar iedere baksteen vertelt een verhaal, biedt een herinnering. Aan een waardevol leven, een leven met ups en downs, aan een prinses Beatrix die opgroeide om op een dag koningin van Nederland te worden, om ¬vervolgens weer prinses te zijn.
Voor dit bijzondere nummer van Vorsten doken wij het archief in, op zoek naar die ‘bakstenen’, de verhalen, de foto’s die haar leven schetsen. De prachtige ‘Prinses Glimlach’, de verliefde verloofde, de liefdevolle jonge moeder, het sterke staatshoofd: we hebben kosten noch moeite gespaard om prinses, of zo u wilt, koningin Beatrix te eren met deze bijzondere verjaardagseditie. Want, om prins Claus (in 1999) te citeren, waarbij we het woord ‘ik’ natuurlijk moeten vervangen door ‘we’: ‘Ik heb zo veel aan je te danken. Het is fantastisch. Dank je, Beatrix.’