Ze is misschien wel de meest gefotografeerde vrouw van Nederland, dus koningin Máxima draait haar hand niet meer om voor een fotosessie waar ze ook komt. Voor fotografen is het dan de kunst om elke keer nét weer dat bijzondere plaatje te schieten. Drie fotografen delen een bijzondere -out of the box – foto van onze koningin en vertellen waarom juist dit voor hen zo’n unieke foto is.
Lees elke maand over een unieke foto van een andere fotograaf in Vorsten. Bestel een los nummer of abonnement in de shop.
Even uit hun rol
Als nieuwsfotograaf van het ANP fotografeert Remko de Waal sinds 2014 zeer regelmatig het koningspaar. ‘We liepen in New York City, op de laatste warme dag van het bezoek aan de Verenigde Staten. Het laatste officiële moment zat erop en met de eindstreep in zicht was de sfeer ontspannen. Ik liep voorop bij het koningspaar richting hun auto, toen ik zag dat de koningin haar telefoon uit haar handtas haalde, hem aan de koning gaf en poseerde voor een gebouw. Ik twijfelde geen seconde en maakte er een foto van. Wat ik door de lens zag, vond ik aandoenlijk. Gewoon twee mensen, Alexander en Máxima, die op reis waren en even niet in de rol van koningspaar waren. Zo’n onbewaakt moment van man en vrouw onder elkaar zie je maar weinig. Tijdens een bezoek hebben ze natuurlijk vooral aandacht voor de mensen om zich heen. Of er zijn de talloze geregisseerde fotomomenten, maar daar haal ik toch minder voldoening uit. Ik zoek graag naar die onbewaakte momenten, daar raak ik door gemotiveerd.
Het zijn namelijk de beelden die mensen graag zien: de koning en koningin als gewone mensen, als ze even uit hun rol zijn. Wat ik het leukste vind aan het fotograferen van het koningspaar, is dat ze altijd enthousiasme en interactie losmaken bij de mensen om hen heen, je ziet echt die verbinding waar ze op uit zijn. Of het nou bij een Amerikaans bedrijf is of bij een Nederlandse stichting. De momenten die dan ontstaan, zijn echt en spontaan. Juist dat wil ik graag vastleggen. Waarom Máxima nou precies voor het gebouw poseerde, werd me niet helemaal duidelijk. Ik hoorde later dat ze de foto aan iemand wilde doorsturen. Vermoedens waren dat haar zusje er woonde of dat de kleur van het pand zo mooi bij haar jurk stond. Ernaar vragen doe je dan niet, er blijft toch altijd een gepaste afstand.’
Steen, papier, schaar
Angeliek de Jonge is fotojournalist voor onder meer persbureau ANP en krant AD en werkt veel in de regio van haar woonplaats Utrecht. ‘Het hele Domplein stond vol op die zaterdagavond dat koningin Máxima de Domtoren na de renovatie weer in het licht zette. De sfeer was goed en Máxima was op haar best. Ik zag dat ze het naar haar zin had, ze nam de tijd om mensen achter de hekken te begroeten. Een van die mensen was een jongetje dat over het hek hing en helemaal uit z’n dak ging. Máxima had een onderonsje met hem, maar ik kon niet zien wat er gebeurde. Daarna stapte ze in haar auto. Ze draaide het raampje nog even naar beneden, ondanks de regen, en stak haar hand naar buiten. Dat is het moment dat ik deze foto maakte.
Het mooie aan het beeld is dat je Máxima in deze foto herkent zonder haar gezicht te zien. Dat maakt de foto voor mij net zo spannend als een portret. Ik zette de foto op LinkedIn, waar hij veel reacties kreeg. Ook van een man uit Utrecht, die vertelde dat het zijn zoontje was naar wie Máxima haar hand uitstak. Het jongetje wilde tijdens het onderonsje steen, papier, schaar met haar spelen, een spelletje van slechts een paar seconden waarbij je met handgebaren je tegenspeler kan verslaan. Máxima had van hem verloren, vertelde zijn vader. Dat verklaart denk ik waarom ze vanuit haar auto nog een poging wilde wagen: de twee uitgestoken vingers vormen het gebaar van een schaar. Of ze die laatste ronde won, weet ik niet.’
Samenwerking met Máxima
Patrick van Katwijk maakte in 2004 zijn eerste foto van Máxima en fotografeert de koninklijke familie sinds 2006 fulltime. ‘Na een dag veldwerk in het Keniase Kisumu stapte Máxima weer op de lokale lijnvlucht naar hoofdstad Nairobi. Ik rende alvast het vliegtuig in en nam deze foto. Dat perspectief van binnenuit is eigenlijk ondenkbaar. Stel je voor dat een fotograaf tijdens een staatsbezoek door het beeld van andere fotografen rent en voor het koningspaar het vliegtuig in stapt. Of dat je überhaupt opdezelfde vlucht zit. Maar de VN-reizen met Máxima zijn anders. Ik ben een van de weinige fotografen en krijg meer vrijheid om om haar heen te bewegen. Er zijn geen persvakken, geen streng gevolg. Tussen de koningin en mij ontstaat een fijne samenwerking: zij wil een goed verslag van het werk dat voor haar belangrijk is, dus denkt ze mee. Die keer dat ik al druk begon te fotograferen toen ze een meneer ontmoette in een kantoortje, wees ze me er even snel op dat dit nog maar het hoofd protocol was in plaats van de minister…
Op een VN-reis zie ik een andere Máxima dan in Nederland. Ze draagt meer casual kleding en omdat er minder protocol is, is er meer ontspanning. Dat zie je op deze foto. Ze komt op deze reizen ook niet als vrouw van het staatshoofd, maar als speciaal pleitbezorger. En toch: ze maakt altijd indruk. Of ze nou wel of geen gala draagt, of haar kapsel nou wel of niet goed zit. Ze blijft een krachtige vrouw, er stáát altijd iemand. Ook voor mensen die haar helemaal niet kennen. Dat blijft bizar om te zien.’
Lees ook: vriendinnen Beatrix en Margrethe
