Koning Willem-Alexander en koningin Máxima vertrekken maandagavond al naar Portugal waar ze tegen 22.00 uur worden verwacht op het militaire vliegveld Figo Maduro in Lissabon. Op die manier kan het koningspaar dinsdag fris beginnen aan het staatsbezoek. In Belém wacht president Marcelo Rebelo de Sousa bij het wereldberoemde klooster van de Hiëronymieten (Jeronimusklooster) voor de welkomstceremonie.
Het is pas het tweede Nederlandse staatsbezoek aan Portugal uit de geschiedenis. Koningin Beatrix had in november 1990 de primeur. Ook zij werd samen met prins Claus met saluutschoten verwelkomd bij het klooster, dat om de hoek ligt van het voormalige koninklijk en nu presidentieel paleis.
Beatrix herinnerde in een toespraak tijdens haar staatsbezoek aan de eeuwenlange gezamenlijke geschiedenis, al was die zeker in de zeventiende eeuw allesbehalve vriendschappelijk. “Onze paden kruisten elkaar op verre en vreemde kusten en de kanonschoten die we uitwisselden op de wereldzeeën droegen helaas niet altijd het karakter van een saluut.”
Nederlanders zaten Portugal namelijk over de hele wereld dwars, met name in de tijd dat de Spaanse koning er de scepter zwaaide en tegelijkertijd tegen de opstandige Nederlanden streed. De bezetting van Portugal betekende dat de lucratieve handel in bijvoorbeeld specerijen stil kwam te liggen. Nederland besloot die voortaan maar zelf te gaan halen.
Dat was het begin van de zogeheten Gouden Eeuw voor de Republiek en het begin van het einde voor het Portugese koninkrijk, dat onder meer in Japan, Formosa (Taiwan), Malakka, Indië (Indonesië), Goa, Ceylon (Sri Lanka), de Kaap (Zuid-Afrika) en Brazilië zijn bezittingen moest verdedigen tegen de agressieve Nederlanders.
Tegenwoordig, zo zal koning Willem-Alexander kunnen zeggen in zijn toespraak, is er vooral sprake van samenwerking binnen EU en NAVO en beperkt de strijd zich tot het voetbalveld. En daar is Portugal meestal de winnaar. Van de twaalf gespeelde interlands heeft Oranje er slechts één gewonnen.
