Deze 75+ royals zitten bepaald niet de ganse dag achter de geraniums. Ze gaan gewoon lekker door! Soms met een stok als nieuw accessoire, maar die doet niets af aan hun koninklijke allure.
Tekst: Ella Vermeulen. Dit verhaal werd gepubliceerd voor de bekendmaking van de abdicatie van koningin Margrethe.
Koning Harald V van Noorwegen
De Noorse koning Harald (86) zit sinds 1991 op de troon, al schakelt hij de laatste twintig jaar wel zijn zoon kroonprins Haakon regelmatig in als regent. Blaaskanker, dotteren van aders, vervanging van een hartklep, een knieoperatie en infecties – hij heeft al heel wat etmalen in het Rikshospitalet doorgebracht. Maar daarna staat Z.M. er weer (als hij niet letterlijk voor zijn Deense collega Margrethe valt – ze konden er allebei om lachen). Goed, tegenwoordig staat hij met twee krukken. Of hij gaat er bij zitten, tijdens een langdurig balkonmoment bijvoorbeeld. Gevraagd naar zijn conditie antwoordt Harald standaard dat hij zich “gezond genoeg” voelt om door te gaan.
En troonopvolger Haakon?
Haakon (50) kan het stokje zó overnemen, maar houdt zich uit respect voor zijn vader op de achtergrond: “Het is niet aan mij.” Elke monarchie heeft hierin zijn eigen tradities, maar in Nederland, België en Spanje zie je toch dat wisselen bij leven zo zijn voordelen heeft voor alle partijen.
Koningin Margrethe II van Denemarken
Zoals koningin Margrethe van Denemarken (83) het zelf kernachtig zegt: “Ik blijf op de troon zitten tot ik er vanaf rol.” Ze is staatshoofd sinds 1971 en heeft inmiddels een goed gevuld medisch dossier: knie-operaties, baarmoederhalskanker en twee keer covid-19. Ook onderging ze twee zware rugoperaties die ertoe leidden dat Hare Trotsheid nu, met tegenzin, met een stok loopt. “Ik kan niet lang meer staan,” zegt ze. “Vroeger vergat ik zelfs te gaan zitten bij een receptie, ook al had ik de kans. Dat wil mijn rug nu niet meer. Ik heb echter geen problemen met mijn leeftijd, al kan ik niet meer crosscountry skiën of balletdansen. Ik wil herinnerd worden als een koningin die er alles aan heeft gedaan om haar land en mensen te helpen.”
En troonopvolger Frederik?
“Het belangrijkste is dat iemand het moet en kan overnemen,” zegt ze. “En dat men begrip heeft voor het feit dat Frederik zijn weg zal moeten vinden. Ik ben daar niet bang voor. Als ik de teugels loslaat, is hij er. Ik ben een schakel in een heel lange ketting, daar zal hij waarschijnlijk bij aansluiten.”
Koning Carl XVI Gustaf van Zweden
Carl Gustaf van Zweden (77) zit dit jaar vijftig jaar op de troon en dat gouden jubileum wordt groots gevierd. Het helpt zijn populariteit dat hij de monarchie voortvarend heeft gemoderniseerd, de kosten heeft teruggebracht en zelf vrij sober leeft. Carl Gustaf kwam jong (en met frisse tegenzin) op de troon, overleefde een gênante midlifecrisis – affaire, foute vrienden, snelle auto’s – en lijkt eigenlijk nu pas het koningschap best leuk te gaan vinden. Hij is bovendien nog aardig gezond: zijn hart is in februari gedotterd, maar een paar dagen later zat hij alweer achter zijn bureau.
En troonopvolger Victoria?
Kroonprinses Victoria is er helemaal klaar voor. Ze zit vaak bij vergaderingen van haar vader en is tot in de puntjes ingewerkt. Ze is echter ook moeder van twee nog vrij jonge kinderen. Haar vader wil haar nog even in de relatieve luwte houden zodat zij en haar gezin een redelijk normaal bestaan kunnen leiden. “Koning zijn is geen baan,” zei hij ooit. “Je bent het, vierentwintig uur per dag.”
Prinses Beatrix
Wie naar prinses Beatrix (85) kijkt, kan concluderen dat het een wijs besluit was om tien jaar geleden de troon aan haar zoon te gunnen – na van 1980 tot 2013 te hebben geregeerd. Willem-Alexander kon in de bloei van zijn leven aan het ambt beginnen en voor Beatrix pakte het ook goed uit. Ze is nog redelijk gezond en geniet van vrienden, kinderen en kleinkinderen. Ook draait ze nog voor een deel mee in de royal agenda, zij het meer ontspannen dan toen ze koningin was. Die iets informelere houding staat haar goed en het is leuk dat we ook deze kant van haar leren kennen.
En opvolger Willem-Alexander?
“Ik had een soort van out of body-experience, alsof ik boven mezelf aan het zweven was: wat ben jij in hemelsnaam aan het doen?” zegt Willem-Alexander over zijn inhuldiging. “Wie denk je wel niet dat je bent? Ik zag mezelf daar staan beneden. Eigenlijk vond ik dat wel mooi, want ik stel mezelf die vraag elke dag: wie denk je wel niet dat je bent, dat je
dit mag doen?”
Koning Juan Carlos I
Oud-koning Juan Carlos van Spanje (85) zat tussen 1975 en 2014 op de troon. Het was een periode waarin hij zeer populair was, maar ook de monarchie bijna ten val bracht door zijn aanhoudende betrokkenheid bij financiële en persoonlijke schandalen. Na de troonswisseling in 2014 vertegenwoordigde hij het koningshuis slechts af en toe en sinds 2019 is hij echt met pensioen. Het is zijn gezondheid ten goede gekomen (longtumor weggehaald, knie- en heupoperaties, hartoperatie). Hij woont in Abu Dhabi en keert slechts sporadisch terug naar Spanje voor familiebezoek en zijn grote hobby: zeilen.
En opvolger Felipe?
Juan Carlos liet zo’n ravage achter dat Felipe VI met samengeknepen billen regeert om de reputatie van het koningshuis te herstellen. Hij doet dat dienstbaar, sober en kreukloos op het saaie af. Vader en zoon hebben geen ruzie, maar het is zeker niet zo dat ze elke week gezellig bellen, daarvoor is er te veel gebeurd.
Koning Albert II van België
Oud-koning Albert (89) regeerde van 1993 tot 2013, een turbulente tijd voor het Belgische koningshuis. Voor de koning stond die vooral in het teken van zijn achttien jaar durende afaire met barones Sybille de Selys Longchamps die buitenechtelijke dochter Delphine opleverde. Delphine wilde erkend worden, wat een eindeloos juridisch gevecht opleverde. Daarin leek Albert steeds meer een koppige, vervelende man die de schijn wilde ophouden. Tot 2020, toen Delphine alsnog in het gelijk werd gesteld. Sinds zijn pensioen leven de wat broos ogende Albert en zijn vrouw Paola deels in Italië. Wel zijn ze, sinds hun gezondheid verslechterd is, vooral in België te vinden. Ze wonen dan op Kasteel Belvédère in Laken. Bij het tienjarig jubileum van zijn zoon Filip als koning liet Albert zich even zien bij de dankdienst.
En opvolger Filip?
Filip loopt als koning al tien jaar een foutloos parcours. Hij had graag gezien dat het gedoe met zijn halfzus eerder en
chiquer was opgelost en hij heeft er voor gezorgd dat Delphine echt bij de familie is gaan horen. Soms is het gewoon beter om een stapje opzij te doen voor iemand die wat meer midden in het leven staat.