Europese staten en vooral Duitsland schuilen al te lang onder de paraplu van de Verenigde Staten. Het wordt tijd dat zij zelfbewuster en zelfstandiger worden. Dat zei de Duitse bondspresident Joachim Gauck dinsdag in een rede aan de Universiteit Maastricht, waar hem een eredoctoraat is verleend.
Volgens de vooraf verspreide tekst stelt Gauck dat Europa en Duitsland een ,,bijzondere verantwoordelijkheid voor de stabilisering van de internationale orde” dragen. Het is daarom terecht dat besproken wordt hoe Europa zijn defensieve vermogen kan opvoeren. ,,Wij mogen de waarden waarop het Europese project berust, niet prijsgeven.”
In een tijd van grote technologische veranderingen, vanwege de aanhoudende migratiedruk, het internationale terrorisme en een instabiele wereldorde, moet Europa kordater samenwerken, vindt Gauck: ,,Vaak is er een schok nodig om tot inzicht te komen. Een schok kan heilzaam zijn.”
Pro-Europees
De universiteit verleent het eredoctoraat omdat Gauck (77), zoals bondskanselier Angela Merkel het formuleerde, een ,,onvermoeibare voorvechter van vrijheid, democratie en recht” is. Daarbij staat zijn pro-Europese signatuur de universiteitsraad erg aan.
Prinses Beatrix is dinsdagmiddag bij de verlening van het eredoctoraat aanwezig. Ze is van speciale betekenis voor Gauck, zo bleek recent tijdens een gesprek met journalisten. De NRC noteerde hoe Gauck zich herinnerde hoe hij door haar werd uitgenodigd voor Bevrijdingsdag 2012: ,,Ik heb die dag overlevenden van Duitse concentratiekampen ontmoet, die naar me hebben geluisterd, mijn woorden en mijn houding hebben begrepen, die mij omhelsden en aan hun hart drukten. Slachtoffers van de Duitse wreedheid, die in de Duitse bondspresident een andere Duitser uit een ander Duitsland zagen. De deur daar naartoe heeft koningin Beatrix voor mij geopend.”
