Koningin Máxima heeft dinsdagochtend een werkbezoek gebracht aan het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam. “Ik heb veel geleerd”, stelde ze bij vertrek vast, al was ze zelf meer van de fotografie met de iPhone.
De koningin, wellicht een van de meest gefotografeerde vrouwen van Nederland, kreeg van museumdirecteur Birgit Donker een zeer uitgebreide rondleiding, waarbij geen facet onbelicht bleef. Na een korte uitleg over de missie van het nog relatief jonge museum, dat een collectie van zes miljoen beelden heeft, werd Máxima meegenomen naar een aantal exposities.
Indringend was de tentoonstelling ‘Shadows’ met opnamen van begin jaren zeventig uit Chili en Nicaragua, gemaakt door Koen Wessing en Alfredo Jaar. De Chileense beelden zijn gemaakt na de staatsgreep tegen president Salvador Allende. Donker en de koningin verwonderden zich erover dat Wessing in die tijd kennelijk zonder beperkingen kon werken. “Misschien wilden ze het wel laten zien”, opperde Máxima over de gruwelen die hij kon documenteren.
Uitdagingen
De enorme collectie van het Fotomuseum moet ook worden bewaard en dat zorgt voor voldoende uitdagingen, zo leerde de koningin bij haar rondgang ook. Ze bezocht het restauratieatelier en vroeg honderduit. Hier zijn de 42.000 dia’s van fotograaf Ed van der Elsken, die bij hem thuis vochtig waren opgeslagen, van schimmel ontdaan en schoongemaakt. Monnikenwerk, dat mede door crowdfunding tot stand kwam. Andere instellingen, ook in het buitenland, hebben de schoonmaakmethoden overgenomen.
Eind volgende maand komt het museum met de overzichtsexpositie ‘Lust for life’ van zijn kleurenwerk en Máxima kreeg op de afdeling digitalisering te zien hoe zijn kleinbeeld dia’s voor volgende generaties worden bewaard. De dia’s worden niet gescand maar gefotografeerd. De koningin wilde weten waarom voor deze methode is gekozen.
Scannen
“Scannen kost zes minuten per dia. Dat gaat dus heel lang duren. Fotograferen is sneller en levert eenzelfde kwaliteit op”, legde Martijn van den Broek uit, het hoofd collecties. Het museum heeft nog heel wat werk voor de boeg. Van de hele collectie is pas vier procent gedigitaliseerd. “Nu begrijp ik dat u met een camera werkt”, zei een begripvolle Máxima.
In het Depot, dat onder andere complete archieven van Ed van der Elsken en Cas Oorthuys omvat, zag de koningin hoe de fotografen zelf met hun archief omgingen. Ook kreeg ze de oudste foto uit de collectie te zien, uit 1842.
Bij een afsluitend rondetafelgesprek kwam die archivering weer ter sprake, maar dan toespitst op het digitale tijdperk waarin sortering en nadenken over bewaring al in een vroeger stadium aan de orde komen. Ook werd verteld over de manier waarop het museum ook een verbinding wil maken met scholen, en hoe de jeugd tegenwoordig anders met ‘beeld’ omgaat dan vroeger.
