In het Fries Museum in Leeuwarden is nog tot en met 16 februari 2025 de tentoonstelling ‘Ja, ik wil!’ te zien, met onder meer de bruidsjurken van koningin Máxima en prinses Carolina de Bourbon de Parme.
Máxima trouwde in een ontwerp van de Italiaan Valentino, die een klassieke jurk van mikadozijde creëerde. Bij beweging onthullen de diepe z jplooien rijke borduursels, met bloemmotieven van kant, zijdedraad, kristallen, kleine parels en stras. Carolina koos voor de Nederlandse ontwerper Addy van den Krommenacker, die in zowel de jurk als de sluier het originele kant van de bruidsjurk van Carolina’s moeder prinses Irene verwerkte. Beiden kozen voor wit. Inmiddels een traditie maar dat was niet altijd zo.
Eeuwenlang trouwen de meeste vrouwen in hun mooiste japon. Zo’n jurk kan verschillende kleuren hebben ‒ wat maar in de mode is, en zelfs gebloemd of gestreept ‒ maar is zeker niet wit. Die kleur wordt alleen gedragen door bruiden uit de niet-werkende elite; zij kunnen hun smetteloos witte jurk schoon houden, en bovendien is witte stof heel duur. Koninklijke bruiden trouwen sinds de 16de eeuw in lichte jurken waarin schitterend zilverbrokaat is verweven.
De Engelse koningin Victoria is de eerste koninklijke bruid die in 1840 breekt met die traditie en trouwt in een japon van crèmekleurig zijden satijn, versierd met imitatieoranjebloesem – de bloesem staat symbool voor een gezegend huwelijk en vruchtbaarheid. In Nederland is koningin Juliana in 1937 de eerste koninklijke bruid die wit draagt. Haar moeder koningin Wilhelmina trouwt in 1901 nog volgens de traditionele hofetiquette, in een bruidstoilet van zilverlamé, geborduurd met goud- en zilverdraad en honderden glasparels.
Eind 19de eeuw wint de witte trouwjurk terrein binnen de high society, maar voor anderen duurt het tot na de Tweede Wereldoorlog tot zo’n jurk binnen handbereik komt. Vanaf de jaren 50 verschijnen steeds vaker reportages van societyhuwelijken in de Nederlandse media, met daarin uitgebreid aandacht voor de bruidsjurk.
Koninklijke huwelijk staan al helemaal in de belangstelling. De Amerikaanse actrice Grace Kelly die trouwt met prins Rainier van Monaco of Farah Diba die in het huwelijk treedt met de sjah van Perzië: het is allemaal te volgen in kranten, tijdschriften en bioscoopjournaals. Met de komst van televisie komen al die koninklijke bruidsjurken direct de woonkamer binnen, en beïnvloeden ze de bruidsmode van hun tijd, met de jurk van prinses Diana als bekendste voorbeeld.
