De conclusie van het onderzoek van de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) naar wat “het Nederlands publiek” vindt van de rol van de Oranjes tijdens de coronapandemie, is volgens hoogleraar Casper Albers niet correct. De enquête is gedaan onder zestien mensen en de getrokken conclusies passen niet bij zo’n kleine groep, zegt Albers, hoogleraar Toegepaste Statistiek en Datavisualisatie aan de Rijksuniversiteit Groningen.
De RVD publiceerde deze week het document ‘Rapportage kwalitatief onderzoek beleving Koninklijk Huis’. Daarin staan de conclusies van een onderzoek dat in opdracht van de RVD is uitgevoerd naar de rol van koning Willem-Alexander en koningin Máxima tijdens de pandemie. Uit de rapportage komt onder meer naar voren dat de ondervraagden niet goed op de hoogte waren van de coronagerelateerde activiteiten van de Oranjes. Wel wisten ze in meer of mindere mate van hun zogenaamde ‘coronamissers’, zoals de vakantie in Griekenland.
Volgens Albers zeggen de antwoorden van zestien mensen niets over wat de gemiddelde Nederlander vindt: daar is de groep simpelweg te klein voor. De RVD voert een dergelijk onderzoek jaarlijks uit om ‘beleving van het Nederlands publiek’ ten opzichte van het koninklijk paar in kaart te brengen. Albers stelt dat een onderzoek via zo’n zogeheten focusgroep daar niet geschikt voor is. “Pas als alle zestien precies dezelfde dingen zeggen, kan je op zich zeggen dat veel Nederlanders iets vinden, maar zulke extreme gevallen kom je in een focusgroep niet vaak tegen.”
Waar een focusgroeponderzoek wel geschikt voor is, is bijvoorbeeld voor intern gebruik. “Een focusgroep is echt nuttig om meer te weten te komen over een bepaalde groep. Je kan doorvragen. Dat kan niet bij een onderzoek onder bijvoorbeeld duizend mensen”, zegt Albers. “De RVD kan dit prima gebruiken als basis voor een groter onderzoek, want ze weten welke vragen mensen moeilijk vonden en welke juist niet. Handig om dat via zo’n pilot uit te vissen. Nu conclusies trekken namens alle Nederlanders is te vroeg.”
