Koning Willem-Alexander reist komende week samen met koningin Máxima voor een staatsbezoek naar Luxemburg, waar de vorige drie Nederlandse koningen in de negentiende eeuw als groothertog de scepter zwaaiden. Aan dat dubbelmandaat kwam 128 jaar geleden een einde omdat Willem III geen mannelijke nakomelingen had. Een andere tak van de Nassaus kwam op de Luxemburgse troon en nazaat groothertog Henri is tijdens de driedaagse visite gastheer van het koningspaar.
Het staatsbezoek volgt amper zes jaar op het tweede staatsbezoek dat koningin Beatrix er in 2012 bracht. Maar ook de relatie met een oude, gelijkgezinde vriend en bondgenoot, medeoprichter van de Benelux en Europese Unie, en historisch verbonden met Nederland, verdient aandacht en bevestiging, aldus een toelichting in Den Haag. De economische betrekkingen kunnen daarnaast ook een impuls gebruiken. Reden voor staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) om met een op de duurzame en circulaire economie gerichte handelsdelegatie mee te gaan.
Samenwerken met Luxemburg past in het streven van minister-president Mark Rutte om na het vertrek van de Britten uit de EU meer op te trekken met andere kleinere lidstaten, zoals de Benelux-partners en de Baltische staten waar koning en koningin volgende maand op staatsbezoek gaan. Dat zowel in België als Luxemburg op dit moment ook liberale premiers regeren, vergemakkelijkt de onderlinge contacten en blaast ook de als ‘proeftuin van de Europese samenwerking’ geprezen Benelux nieuw leven in.
Modernisatie
Groothertog Henri (63) nam 18 jaar geleden de troon over van zijn vader groothertog Jean (97), die tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Britse leger deelnam aan de geallieerde landingen op Normandië en daarna deel had aan de bevrijding van zowel België als Nederland. Voor dat laatste ontving hij ook het Oorlogsherinneringskruis.
Henri heeft zijn land zien moderniseren, met wetgeving ook op het gebied van euthanasie en openstelling van het huwelijk voor mensen van gelijk geslacht. Zowel de Luxemburgse premier als vicepremier hebben een ‘homohuwelijk’ gesloten. De katholieke Henri is niet altijd even makkelijk meebewogen en ook het hof geldt nog als redelijk ontoegankelijk en gesloten.
